Woon-, werk- en leefklimaat

Woningbouw is zichtbaar!
Er is volop gebouwd in Leudal. In totaal zijn 123 nieuwe woningen gerealiseerd: 15 huur- en 108 koopwoningen. Dit aantal ligt fors hoger dan voorgaande jaren. Nieuwe woningen zijn levensloopbestendig en geschikt voor alle leeftijdsgroepen. Ongeveer de helft van de woningen is nultreden uitgevoerd en specifiek zorggeschikt gemaakt / gebouwd voor de doelgroep ouderen. Daarbij is de toegankelijkheid  gewaarborgd voor zowel rolstoel, rollator als ook de scootmobiel. Zelfbouw is populair in Leudal; een derde van de gerealiseerde woningen betreft particuliere kavels. Per 1 januari 2020 zijn tevens ruim 160 woningen in aanbouw.

Realisaties in de grotere projecten
In Plan Napoleon in Haelen zijn 19 woningen opgeleverd voor verschillende doelgroepen, het plan nadert afbouw. Aan de Kreppel in Heythuysen zijn door Wonen Limburg 14 levensloopbestendige sociale huurwoningen voor senioren gebouwd en 6 koopwoningen. In de Bevelanden in Heythuysen zijn 7 patiowoningen gerealiseerd en diverse particuliere kavels. Aan de Kloosterstraat in Heythuysen zijn in totaal 14 woningen opgeleverd, waaronder 2 starterswoningen en 8 nultredenwoningen. Plan Seemshof in Neer is volledig opgeleverd met een mix van koopwoningen voor starters/kleine huishoudens, senioren en kavels (9 woningen in 2019). Aan Klapvaren in Roggel zijn 5 seniorenwoningen opgeleverd. De bouw in plan Reppelveld in Roggel loopt gestaag door (16 woningen in 2019).    

Bouwactiviteiten
Steenenbampt in Ell is qua planopzet verbeterd (levensloopbestendig, energetisch) en volop in aanbouw (41 woningen). Op de voormalige supermarktlocatie in Haelen zijn 8 levensloopbestendige woningen vergund en eveneens in aanbouw. Aan de Stationsstraat in Heythuysen komen 12 appartementen. In Horn is Wonen Zuid aan Raadhuisplein gestart met de bouw van 22 sociale huurappartementen. In Kloppeven in Horn zijn 17 woningen in aanbouw. De laatste kavels in de plannen Nuienveld Hunsel en Violenstraat Ittervoort naderen oplevering. Op den Heuvel in Neeritter heeft diverse kavels in aanbouw. Aan Hanssum in Neer worden 12 luxe appartementen gebouwd.  
Beleid

Het toetsingskader voor de (ver)bouw van woningen wordt gevormd door de regionale Structuurvisie Wonen. Deze stelde de gemeenteraad op 25 juni 2019 vast. Dit kader, in combinatie met de bestaande planvoorraad en beschikbare (rechtstreekse) bouwtitels, biedt de mogelijkheid in elke kern woningen te (laten) realiseren. Dit neemt niet weg dat een lokale vertaling van het woonbeleid wenselijk is. Deze lokale vertaling landt in het Uitvoeringsprogramma Wonen dat in 2020 wordt vastgesteld. Dit Uitvoeringsprogramma geeft aan op welke manier nieuwe woningen of woonvormen kunnen worden gerealiseerd. Hierbij wordt ook relatie gelegd met de lokale Prestatieafspraken die we in december 2019 voor een periode van vier jaar zijn aangegaan. Deze gaan uit van een toename van de voorraad sociale huurwoningen en het verder versterken van de leefbaarheid in de kernen. De aanpak voor meerjarige prestatieafspraken is op lokaal niveau, zeker in Midden-Limburg, uniek. Het geeft de mogelijkheid om doelgerichter te sturen op lange termijn doelen via jaarlijkse, meetbare afspraken.

Startersleningen maken aankoop woning door jongeren mogelijk
De startersregeling is verruimd. De maximale koopsom en het leenbedrag zijn verhoogd en de inwonerseis verviel. In 2019 zijn 16 startersleningen verstrekt met een totale waarde van € 424.085. De gemeentelijke bijdrage daarvan is 25% (€ 106.021,25). Daartegenover zijn ook 12 bestaande startersleningen afgelost. De aflossingen zette we opnieuw in om nieuwe starters te helpen bij hun eerste stap op de (koop)woningmarkt. Door het voornemen van de provincie om de startersleningen te verruimen, wordt de storting ad € 112.500 voor 2020 conform afspraak gedaan.

In totaal zijn inmiddels 139 startersleningen verstrekt. Ongeveer de helft van de starters gebruikt de starterslening voor de aankoop van een woning binnen hun huidige woonkern en een kwart koopt elders binnen Leudal. Daarnaast vestigen jongeren, die niet woonachtig zijn in Leudal, zich in de gemeente.

Kwaliteit bestaande woningvoorraad is verbeterd
De woningvoorraad in de gemeente Leudal bestaat voor 80% uit particulier bezit. Dit bezit dient te (gaan) voldoen aan de huidige eisen van langer thuis wonen en energiemaatregelen (duurzaamheid). Dit doen wij via het project Huis op Maat en via bewustwordingscampagnes vanuit de Duurzaamheidsvisie. Daarnaast is het nodig te blijven werken aan een goed woon- en leefklimaat.

Daarom pakte in 2019 Leudal – als eerste van de middelgrootte gemeenten in Limburg – de wettelijk verplichte sanering van zogenaamde B-lijst woningen (woningen met een gevelbelasting tussen 60 en 65 dB(A) op. Uit een grondige inventarisatie van de 323 woningen langs drukke wegen, bleken 11 woningen in aanmerking komen voor geluidsisolerende maatregelen. Alle bewoners en eigenaren van de 323 woningen werden geïnformeerd en kregen een besluit (afwijzing of toewijzing). Het aanbrengen van de geluidsisolerende maatregelen vindt in 2020 plaats. Na sanering is het binnengeluidniveau van deze 11 woningen wettelijk niet te hoog en passend bij de omgeving. Het project is gesubsidieerd door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Uitdagingen PFAS en stikstof aangepakt
Het tijdelijk handelingskader PFAS had gevolgen (meerkosten en/of vertraging) voor grondverzet bij projecten. Het kabinet heeft inmiddels de norm voor PFAS in de grond versoepeld, waardoor een gedeelte van de problematiek is opgelost. Verder maakte de gemeente Leudal, in samenwerking met de Noord en Midden Limburgse gemeenten, een bodemkwaliteitskaart PFAS. Dit maakt grondverzet weer mogelijk.

Verder zijn in het kader van gemeentelijke projecten en vastgoed transacties onmiddellijk extra PFAS-onderzoeken uitgevoerd om stagnatie zo veel mogelijk te voorkomen.

Op 29 mei 2019 vernietigde de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State de programmatische aanpak stikstof (PAS). Dit was in dezelfde periode als de voorbereiding voor de zitting bij deze Raad Van State over de beroepen tegen het bestemmingsplan “Reparatie- en veegplan Buitengebied Leudal 2016” (RVP). De uitspraak van de Raad van State verslechterde daarmee de slagingskans voor ons RVP. Dit bestemmingsplan kwam namelijk tot stand toen de Programma Aanpak Stikstof (PAS) nog geaccepteerd werd. De uitgangspunten van het bestemmingsplan zijn daarop dan ook gestoeld. Desondanks slaagde wij erin het bestemmingsplan op dit onderdeel overeind te houden en is het bestemmingsplan op 4 september 2019 onherroepelijk geworden.

De uitspraak van de Raad van State over de PAS had ook grote consequenties voor bouwplannen van ondernemers en particulieren. Bouwplannen werden niet langer zonder een berekening van stikstofdepositie op Natura2000-gebieden behandeld en vergund. Dit zorgde voor veel onbegrip en bracht vertraging met zich mee. Hoewel de gemeente geen bevoegd gezag is op dit gebied, kijkt men de gemeente hierop wel aan. Wij zetten daarom in op een duidelijke lijn en goede communicatie met aanvragers, ondernemers en inwoners. De ontwikkelingen op dit gebied gaan nog door en wij volgen hierin de landelijke en provinciale richtlijnen en aanpak.

Bestemmingsplannen
Lagere extra afschrijving bestemmingsplannen van € 26.141 wordt veroorzaakt doordat er geen uitgaven zijn gedaan voor de kostenpost financiële problemen projectontwikkeling woningbouw. Hier staat ook een lagere onttrekking uit de grondexploitatie tegenover.

Monumenten
Jaarlijks worden de niet uitgegeven subsidiegelden gestort in de reserve Monumentenzorg. De uiteindelijke storting is ca € 14.000 lager dan begroot in de 2e raadsrapportage daar nog een subsidie is toegekend instandhouding monument Mariabosch Baexem.

Omgevingsvergunning
De legesinkomsten zijn in 2019 € 67.019 meer dan geraamd door enkele grotere projecten. Dit betreft een structureel overschot binnen onze begroting, daar in 2018 ook meer opbrengsten zijn gerealiseerd. In verband met wijziging in wetgeving wordt voorgesteld dit budget niet bij te stellen en het geraamde bedrag voor 2020 niet te verhogen.

Daarnaast is er voor een bedrag van € 21.071 ontvangen als afrekening voor voorgaande jaren. Hiervoor was niets begroot.

Volkshuisvesting
Lagere afschrijving van € 46.282 wordt veroorzaakt doordat er minder uitgaven Centrumvisie zijn geweest dan voorzien. Hier staat ook een lagere onttrekking uit de algemene reserve tegenover.

Op het onderdeel woonwagens heeft een extra afschrijving plaatsgevonden van € 9.263 in verband met verkoop woonwagen.